Ayasofya İstanbul
Padişahların Camiisi Ayasofya
Padişahların Camiisi Ayasofya

Ayasofya Istanbul’un fethinin sembolü olarak camiye çevrilmiş ve Osmanlı Imparatorluğunun Cami-i Kebir’i olmuştur. Osmanlı padişahları birçok restorasyon ve rekonstrüksiyon ile Fatih’in yadigarı Ayasofya’yı bir Islam-Osmanlı sosyal kompleksine çevirdiler.

Istanbul’un fethi sadece bir çok devlet adamının rüyası değildi aynı zamanda Müslüman aleminin de en büyük amacıydı. Bu amaç Hz.Muhabmmed’in bir hadisi ile de hep canlı kalmıştır. Hz Muhammed “Istanbul bir gün mutlaka fethedilecektir, onu fetheden komutan ne güzel bir komutan ve onun askerleri ne güzel askerlerdir” demiştir. 

Rivayete göre; Sultan Mehmet (Fatih Sultan Mehmet) Peygamberin bu müjdesini duyunca Ayasofya’ya gider burada 2 rekat Allah’a şükür namazı kılar ve ilk ezan burada o anda okunur. Fetihten sonra Sultan Mehmet burada Cuma günü yine dua eder ve fethin sembolü olarak Ayasofya Cami’ye çevrilir. Fetihten ve Ayasofya’nın cami olmasının ardından Sultan Mehmet Ayasofya’nın korunması ve kalkınması için bir vakıf kurar ve her yıl çeşitli kaynaklardan 14.000 altın ayırır.

Fatih’in Ayasofya için 2 ana bağışı vardır. 66 m uzunluğunda ceylan derisi olan ilk bağışın kağıt versiyonu tapu ve kadastro Genel Müdürlüğünde Kuyud-i eskiler arşivindedir. Diğer bağış ise Arapçadır Türk ve Islam eserleri müzesindedir.

Tüm Osmanlı Padişahları yeni ilaveleri ve restorasyonları ile, Fatih’in emaneti olan Ayasofya’yı Islam-Osmanlı sosyal kompleksine çevirmek için çalışmışlardır. Suheyl Unver “Ayasofya, medreseleri, türbeleri, mezarları, toplantı yerleri, I.Mahmut tarafından yapılan şık kütüphanesi, dehlizleri, çeşmeleri ve okulları ile bizim en önemli Islam merkezimiz haline geldi” demiştir. 

Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra Ayasofya 1934/11/24 tarihli Bkanlar Kurulu kararı ile müzeye çevrilmiştir. Ne yazıkki bakanlar kurulunun kararının güvenilirliği konusunda şüpheler vardır. Türkiye Cumhuriyeti tapu senedine göre 1936/09/02 tarihli bu yapının arazisi türbe, medrese ve Cami arazisi olarak kayıtlıdır.